Być oryginalnym

oryginał, oryginalny i wyrazy pokrewne są często pisane z błędem: ! orginał, ! orginalny,
! orginalnie, ! orginalność.

Żródłem błędu jest ich potoczna wymowa, w której pomija się głoskę y. Wymowy takiej zresztą wydawnictwa poprawnościowe też nie aprobują. Zalecają, by mówić pedantycznie: "oryginał", "oryginalny" itd. – choć wydaje się to sztuczne.

Słownik wyrazów kłopotliwych (M. Bańko, M. Krajewska) i Korpus Języka Polskiego PWN

W okolicy Tczewa

Mamy problemy z odmianą nazwy miejscowości Turze.

Warto więc wyjaśnić, że jest to nazwa przymiotnikowa, dlatego powiemy (ku zdziwieniu większości):

Jadę do Turzego (nie: Turzy).

Turzemu się przyglądam.

W Turzem mieszkam.

ANALOGICZNIE:

w Zakopanem, w Czarnem

do Zakopanego, do Czarnego.

Jan Miodek

Wszyscy Maję znają i kochają

Mai  nie: Maji 

analogicznie: nadziei, epopei

Słownik poprawnej polszczyzny pod red. A. Markowskiego

Z cyklu: wyrazy kłopotliwe

W każdym razie ( nie: w każdym bądź razie).

To drugie wyrażenie wydawnictwa poprawnościowe uznają za błąd i niekiedy wskazują, że powstało przez skrzyżowanie zwrotów w każdym razie i bądź co bądź.

W każdym bądź razie jest bardzo częste w języku potocznym i powinno być w nim tolerowane. Trafia się nawet w języku pisanym, np. u Brezy, Brzechwy, Iwaszkiewicza, Kossak – Szczuckiej, Nurowskiej, Odojewskiego, Parnickiego, Szklarskiego, Wata.

To chyba żart…

Wszystkie błędy są możliwe. 

Trafiony! Zatopiony!

Wg słownika ortograficznego PWN:

drugi; drudzy; drugą
dwieście trzydziesty drugi
 jedna druga, jednej drugiej, jedną drugą
jedno po drugim
po drugie

Z cyklu: wyrazy kłopotliwe

        W związku z sugestią jednego z tropicieli wyjaśniamy poprawną formę wyrazu pomarańcza.

Poprawną formą jest ta pomarańcza, nie: ta pomarańcz, nie: ten pomarańcz, D. l.mn. pomarańcz albo pomarańczy: Kupić kilogram pomarańcz albo pomarańczy.

Niektórzy językoznawcy aprobują formę ta pomarańcz w języku potocznym, ale nie jest to stanowisko większości.

Słownik poprawnej polszczyzny pod red. A. Markowskiego

Co z tym kebabem?

Wielki słownik wyrazów obcych i trudnych pod redakcją Andrzeja Markowskiego i Radosława Pawelca wskazuje jako jedyną poprawną formę tego wyrazu kebab. Wątpliwości co do jej pisowni wynikają z tureckiej etymologii, według której wyraz ten brzmi *kebap, a także z jego wymowy w języku polskim i z oddającego tę wymowę zapisu fonetycznego [kebap]. Jednak odmiana tego wyrazu, którą podaje m.in. Wielki słownik wyrazów obcych PWN, utwierdza słuszność zapisu b na końcu: dopełniacz liczby pojedynczej: kebabu (nie *kebaba), biernik liczby pojedynczej: kebab (nie *kebaba); mianownik liczby mnogiej: kebaby. Formy *kebap, *kebapu, *kebapy są zatem w języku polskim niepoprawne.

Maciej Olszewski

www.polonistyka.fil.ug.edu.pl

Z cyklu: wyrazy kłopotliwe

     Bardzo często czasownik wziąć jest wymawiany jako ,,! wziąść" – zapewne pod wpływem czasowników siąść i trząść.

Czasownik wziąć jest pokrewny wyrazom przyjąć, wyjąć, zdjąć i powinien być wymawiany podobnie do nich.

Słownik wyrazów kłopotliwych (M. Bańko, M. Krajewska) i Korpus Języka Polskiego PWN

Prosimy

Polskie znaki diakrytyczne potrafią przysporzyć wiele kłopotów.

Znak diakrytyczny to uzupełnienie graficzne litery – ogonek, kreska, daszek, tylda, kropka. 

Poprawny zapis: PROSZĘ NIE BLOKOWAĆ WJAZDU DO GARAŻU.

Puf powraca…

puf (ten puf, nie: ta pufa), w dopełniaczu: pufa albo pufu, lm. w dopełniaczu: pufów (nie: puf): Usiąść na pufie.

Słownik poprawnej polszczyzny pod red. A. Markowskiego